Phân cấp đại học như thế nào ?

Hiện nay chính phủ đã phê duyệt danh mục 15 trường đại học trọng điểm trong cả nước gồm những trường đại học và học viện lâu năm, quy mô đào tạo lớn và đào tạo trong những lĩnh vực và ngành trọng điểm quốc gia (sư phạm, y – dược, kinh tế, nông – lâm – ngư nghiệp, công nghệ; kỹ thuật quân sự). Có thể căn cứ theo tiêu chí năm giảng dạy, quy mô đào tạo và uy tín thì phân cấp tiếp thành 3 nhóm trường:

+ Nhóm trường đại học trọng điểm trong cả nước: Nhóm trường đại học có chất lượng, uy tín hoặc là đại học đào tạo những lĩnh vực mang tính đặc thù và ít trường đào tạo. Đối với nhóm này, hoạt động phải hoàn toàn mang tính phi lợi nhuận với hỗ trợ cao từ phía ngân sách nhà nước và mọi nguồn lực tập trung đầu tư hoàn toàn vào việc xây dựng và nâng cao thương hiệu.

+ Nhóm trường đại học đại chúng: Những trường đại hoc đào tạo trong những ngành nghề đã có những trường trọng điểm, chất lượng và uy tín chưa được công nhận rộng rãi. Đối với nhóm trường này, ngân sách nhà nước hỗ trợ phần nhỏ.

+ Nhóm trường ngoài ngân sách: Ngân sách nhà nước không hỗ trợ, các trường tự túc mọi kinh phí và vẫn phải đảm bảo những tiêu chí tối thiểu đề ra đối với trường đại học hàng năm. Hiện nay, nhà nước có đề ra 15 trường đại học được coi là trọng điểm trong cả nước (chi tiết tham khảo phụ lục 2). Về cơ bản, cách phân loại như vậy có độ bao quát cao, tuy nhiên không tránh khỏi sự trùng lặp trong một số trường về ngành đào tạo và lại thiếu một số ngành vô cùng quan trọng như ngành kinh tế hiện nay có thể thấy là trường đại học quốc gia đang nỗ lực mở rộng và đào tạo trong khi đó đại học kinh tế quốc dân và đại học kinh tế thành phố HCM đã là hai trường đào tạo chính về ngành này. Luật học là một ngành học vô cùng quan trọng hỗ trợ cho ngành kinh tế trong thời kỳ hội nhập và phát triển đất nước nhưng đại học Luật không nằm trong nhóm trường đại học trọng điểm. Đại học quốc gia Hà Nội và đại học quốc gia TP.HCM đều có khoa luật đào tạo về luật học và luật kinh tế tuy nhiên quy mô và tính chuyên môn hóa không thể bằng trường đại học Luật. Việc xây dựng thương hiệu giáo dục đại học chỉ nên bắt đầu và tập trung vào nhóm trường đại học trọng điểm do đây là nhóm trường lâu năm, có uy tín trong đào tạo trong tương quan các trường đại học trong nước, trên cơ sở xem xét thực trạng và đưa ra giải pháp khắc phục 4 nhân tố nằm trong tầm kiểm soát của nhà nước và bản thân các trường đại học, đó là: Nguồn nhân lực, Cơ sở vật chất, Chương trình giảng dạy, quản lý và định hướng giáo dục.