Tuyển mộ nhân viên là một tiến trình thu hút những người có khả năng từ nhiều nguồn khác nhau đến đăng ký, nộp đơn tìm việc làm.
Tuyển mộ không chỉ ảnh hưởng tới việc tuyển chọn, mà còn ảnh hưởng tới các chức năng khác của quản trị nguồn nhân lực, như: đánh giá tình hình thực hiện công việc, thù lao lao động, đào tạo và phát triển nguồn nhân lực, các mối quan hệ lao động.
Tiến trình tuyển mộ
Bước 1: hoạch định nhân sự
Tuyển mộ nhân viên là một quá trình phức tạp. Khi hoạch định tài nguyên nhân sự, nhà quản trị thấy rằng cần phải thêm nhân lực. Trước tiên nhà quản trị có thể tìm các giải pháp khác xem có đáp ứng nhu cầu về nhân sự không. Các giải pháp thông thường:
Giờ phụ trội: Giải pháp này mặc dù tốn kém thêm khoản chi phí làm ngoài giờ, những công ty không phải thuê thêm lao động (và giải quyết cả những vấn đề đãi ngộ cho họ). Tuy nhiên, việc tiến hành cho nhân viên làm thêm giờ liên tục sẽ khiến tinh thần và sức lực của nhân viên bị suy giảm, nhân viên sẽ thiếu nhiệt tình khi quay lại công việc ở mức độ bình thường.
Hợp đồng gia công: các công ty có thể thuê một công ty thứ ba thực hiện sản xuất những sản phẩm phụ cho mình, giải pháp này đem lại lợi ích cho cả hai bên công ty gia công và nhận gia công
Mướn nhân viên của hãng khác: Các công ty có thể mượn một lực lượng lao động nhàn rỗi nhất định từ nhau, trong những khoảng thời gian công việc bận rộn. Người lao động đó vẫn sẽ hưởng chính sách đãi ngộ của công ty cũ.; tuy nhiên giải pháp này dẫn đến việc nhân viên không có sự nhiệt tình và sự phù hợp trong môi trường làm việc mới
Nhân viên tạm thời: công ty thuê tuyển nhân công tạm thời sử dụng trong các giai đoạn biến thiên theo mùa hoặc biến thiên đột xuất, ngẫu nhiên.
Bước 2: tiến hành Tuyển mộ
Nếu các giải pháp khác không đáp ứng nhu cầu được, lúc đó tiến trình tuyển mộ mới bắt đầu hoạt động. Thông thường tiến trình tuyển mộ bắt đầu khi một nhà quản trị nào đó nộp phiếu yêu cầu về nhân sự cho phòng nhân sự. Phiếu này mô tả rõ các chi tiết khác nhau, bao gồm chức danh công việc, tên bộ phận, ngày tháng cần công nhân đó bắt tay vào làm việc…Với loại thông tin này, giám đốc/trưởng phòng nhân sự sẽ đối chiếu với bản mô tả công việc và bản mô tả chi tiết tiêu chuẩn công việc để xác định xem công nhân sắp được tuyển mộ phải hội đủ các tiêu chuẩn trình độ nào.
Bước kế tiếp trong tiến trình tuyển mộ này là xác định xem trong công ty hiện nay có nhân viên hội đủ các tiêu chuẩn đó không hay phải tuyển mộ từ bên ngoài từ các nguồn khác nhau như các trường đại học, cao đẳng và các công ty khác,….
Vì việc tuyển mộ rất tốn kém, nên cấp quản trị cần phải đảm bảo rằng họ đang sử dụng các phương pháp và các nguồn nhân sự hữu hiệu nhất.
Doanh nghiệp có thể tìm kiếm những ứng viên cho công việc qua nhiều phương thức khác nhau, kể cả Internet. Phương thức được sử dụng cần phải phản ánh được thị trường lao động địa phương, loại hình, vị trí, cấp bậc công việc và quy môc của doanh nghiệp.
Bất kể vị trí và sự hấp dẫn của công việc như thế nào, việc tuyển dụng ở một thị trường lao động rộng lớn dễ dàng hơn là tại một thị trường nhỏ. Nguyên nhân không gì khác hơn là vì tại những thị trường lớn sẽ có nhiều lao động hơn. Dĩ nhiên, điều khái quát này cần được cụ thể hóa bằng việc xét đến tỷ lệ thất nghiệp, tiền lương, các kỹ năng cần thiết và những nhân tố khác. Nhưng ở những thị trường lao động lớn, việc tuyển dụng có thể thông qua báo chí, trung tâm giới thiệu việc làm, các trường đại học hoặc nhờ vào sự giới thiệu của các nhân viên đang làm cho doanh nghiệp.
Loại hình và vị trí của công việc sẽ ảnh hưởng đến phương pháp tuyển dụng. Công việc đòi hỏi những kỹ năng càng cao hoặc vị trí trong tổ chức càng cao thì quá trình tuyển dụng cần mở rộng hơn trong phạm vi khu vực và cả nước.
Phạm vi tuyển dụng và những nỗ lực dành cho việc tuyển dụng còn bị ảnh hưởng bởi quy mô của doanh nghiệp. Nhìn chung, doanh nghiệp càng lớn thì càng dễ tuyển nhân viên. Những doanh nghiệp lớn có nhiều ứng viên nội bộ để lựa chọn vào những vị trí khác cao hơn. Những doanh nghiệp lớn cũng được biết đến nhiều hơn và thường là uy tín hơn. Ngoài ra, những công ty lớn được cho là sẽ tạo ra nhiều cơ hội thăng tiến hơn cũng như có nhiều trách nhiệm hơn.
